در قلب آسیای مرکزی، جایی که کوه‌های سر به فلک کشیده و دشت‌های وسیع با هم ملاقات می‌کنند، در دره زرافشان تاجیکستان، شاهد تابلوی نقاشی از رنگ‌ها و طعم‌های بی‌نظیر هستیم. غذاهای این سرزمین، دریچه‌ای به سوی فرهنگ و هویت غنی مردم باستان می‌گشایند. عطر و طعم بی‌نظیر این غذاها، هر ذائقه‌ای را به وجد می‌آورد. از پلوهای مجلسی و خورشت‌های سنتی گرفته تا نان‌های محلی و شیرینی‌های خوشمزه، تنوع و گوناگونی در دنیای غذاهای تاجیکستان و آسیای مرکزی حرف اول را می‌زند.
برند ملی - برای تهیه قُروتاب (کشکاب)، قُروت (کشک) را در آب جوش خیس کرده و سپس در تابه چوبی آسیاب می کنند تا کاملا حل شود. سپس در بشقاب نان تخت را تکه تکه می کنند و به همان خمیر اضافه می کنند. همچنین می توانید روغن زرد یا خردل، فلفل و نمک را به کاسه یا بشقاب اضافه کنید. بسته به ذائقه، سوپ با پیاز، سبزی، فلفل چاشنی می شود. در دره زرافشان آلو را با آب جوش دم کرده، پیاز سرخ شده را در روغن زرد را روی آن می ریزند و به عنوان غذای دوم مصرف می کنند.
فرهنگ آشپزی، پخت غذا، شیوه صرف غذا و... در ایران و آسیای مرکزی، در طول سال‌ها و دوره‌های تاریخی مختلف با تغییرات بسیاری مواجه شده است. آشنایی با عادات غذایی ایرانیان و ایرانی تباران در دوره‌های مختلف، می‌تواند اطلاعات ارزشمندی در جهت شناخت آداب و رسوم، سبک زندگی، اهمیت تغذیه، شیوه تفکر، قراردادهای اجتماعی و... را در اختیار علاقه‌مندان قرار دهد.
آشپزی تنها هنر ترکیب و پخت مواد غذایی نیست. آشپزی زاده فرهنگ است. انسان‌ها مواد غذایی را با فنون و روش‌هایی طی چند مرحله ترکیب می‌کنند و می‌پزند، تا منابع غذایی موجود را به صورت مطلوب‌تری مصرف کنند. منابع غذایی انسان‌ها از قبیل حیوانات، گیاهان، دانه‌ها و... است، بنابراین می‌توان گفت عادات غذایی مرتبط با محیط و آب و هوای هر ناحیه جغرافیایی است.
منبع: خاورشناسی